වෛද්‍ය රුවන් එම්. ජයතුංග

විශාලත්වය අතින්  බල්ගේරියාව යුරෝපා මහද්වීපයේ 16 වන ස්ථානය දරයි. බල්ගේරියාවේ එක පාර්ශවයකින් කළු මුහුදය​. අනෙක් පාර්ශවයෙන් රුමේනියාව , සර්බියාව ග්‍රීසිය සහ තුර්කිය යන රටවලින් වටවී තිබේ.

මා බල්ගේරියාවට ගියේ අසූව දශකයේ අග භාගයේදීය. ඒ කාලයේ පෙරෙස්ත්‍රොයිකා ක්‍රියාදාමය නිසා වෙලඳ ආර්ථික ක්‍රමය බල්ගේරියාව වැනි වර්සෝ පාර්ශවයේ රටවලද වියාප්තව තිබුනේය​. මේ හැර සෝවියට් න්‍යෂ්ටික වැඩසටහන් නවතා දමා තිබූ නිසාද න්‍යෂ්ටික බලාගාර වල ආරක්‍ෂාව නොතකා හැරීම නිසාද න්‍යෂ්ටික ද්‍රව්‍ය හොර පාරේ සිට බල්ගේරියාව හරහා මැද පෙරදිගට ගියේය​. සදාම් හුසේන් විසින් බොහෝ මිල ගෙවා මේ න්‍යෂ්ටික ද්‍රව්‍ය මිලට ගත් බව පසුව හෙලි විය​.

මා බල්ගේරියාවට යන විට එක් ගුරුසියානු ජාතිකයෙක් ක්‍රාස්නය රුතූත් හෙවත් රතු රසදිය අඩංගු භාජනයක් තම බඩු බාහිරාදිය සමග ගෙන ගියේය​. මේ රතු රසදිය න්‍යෂ්ටික බලාගාර වල යොදා ගන්නා රසායණිකයකි. එහෙත් බල්ගේරියානු බලධාරීන් මේ ද්‍රව්‍ය වලට වඩා විමසිලිමත් වූයේ ඩෙනිම් කලිසම් , ජර්මනියේ නිෂ්පාදිත සපත්තු , තුර්කි ලෙදර් ජැකට්, ජපන් ඔරලෝසු පිළිබඳවය​.

මේ කාලයේ ලංකාවේ ජාවරම්කරුවන් මිනිසුන් හොරෙන් රට පැටවීම හෙවත්  හියුමන් ට්‍රැෆිකින් අරඹා තිබුන අතර සෝවියට් දේශයේ ඉගෙනුබ ලැබූ සමහර් සිසුන් ද මේ නීති විරෝධී ජාවාරමේ කොටස්කරුවෝ වූහ​. බොහෝ ද්‍රවිඩ තරුණයෝ මේ ආකාරයෙන් යුරෝපයට ආ අතර මොවුන් ගෙම්බන් ලෙස හඳුන්වන ලදි. හියුමන් ට්‍රැෆිකින් කල පුද්ගලයන් ගෙම්බෝ පන්නන්නන්  ලෙස නම් වූයේය​. මෙලෙස ගෙම්බෝ පන්නා විශාල ධනයක් උපයන ලද පුද්ගලයන් වර්තමානයේ තම හියුමන් ට්‍රැෆිකින් ක්‍රිමිනල් අතීතය වළදා ඒ ධනය නීත්‍යනුකූල වියාපාර වල ආයෝජනය කොට වැදගතුන් සේ වර්තමාන ලාංකික සමාජය ඉදිරියේ  පෙනී සිටිති.

ගෙම්බෝ පන්නන වියාපාරයේ බොහෝ අපරාධ තිබුනේය​.කොටි සංවිධානය යුරෝපය පුරා වියාප්ත වී ඊලාම් යුද්දයට මුදල් පොම්ප කිරීම ඇරඹුනේ මේ ගෙඹි වියාපාර මගිනි.  එසේම ඉතාලි යවන බව කියා මුදල් ගෙන  සමහර විට මිනිසුන් බල්ගේරියාවේ රුමේනියාවේ  අතරමං කරන ලද අවස්ථා විය​. සමහර තරුණයන් ශීතට අසුවී මිය ගියහ​. සමහරු තවමත් සිර ගෙවල් වලය​. තවද  කියෙව් නගරයේ එක් සිසු ගෙම්බෝ පන්නනෙක් සහ ඔහුගේ මිතුරෙක් ඉතාලි යාමට ආ දෙයුවලකගෙන් මුලින්  කොල්ලන් දෙදෙනා බල්ගේරියාවට යවා කෙල්ලන් දෙදෙනා කියෙව් නගරයේ මහල් නිවාසක රඳවාගෙන පුරා මාස ගනනක් ඔවුන්ව දූෂණය​ කලෝය​. මින් එක් දූෂකයෙක් ලංකාවේ වෛද්‍ය වෘත්තියේද නිරත වේ.

ගෙම්බන් නිසා ලාංකිකයන් දෙස බල්ගේරියාවේ කස්ටම් නිලධාරීන් බැලුවේ සැකයෙනි. මා සතුව  වෛද්‍ය පීඨය විසින් නිකුත් කරන ලද සිසු හැඳුනුම් පත්‍රය තිබූ නිසා මට ගැටළුවක් නොවීය​. දේශසීමාව තරණය කිරීමෙන් පසුව මම බල්ගේරියාවට ඇතුළු වූයෙමි.

බල්ගේරියාවේ සොෆියා නගරය පැරණි යුරෝපීය තේජස දක්නට ඇති නගරයකි. එහි වූ විශාල ගොඩනැගිලි අතිශයින්ම මනහරය​. ගෘහ නිර්මාණ ශිල්පය ඉගෙන ගන්නා සෑම දෙනෙකුටම මම දෙන ඔවදනක් නම් බල්ගේරියාවේ සොෆියා නගරයට ගොස් එහි ගොඩනැගිලි ස්වරූපය අධ්‍යනය කරන ලෙසටය​.

බල්ගේරියාවේ මාවත් පුරා පොඩි පොඩි කඩ හතු පිපෙන්නා සේ බිහි වී තිබේ. මේ කඩ වල විවිධ දේ මිලදී ගැනීමට පුලුවන . එසේම භාණ්ඩ හුවමාරුවද සිදුවේ. ආහාර ගැනීමට අවන්හලක් වෙත මම ගියෙමි. ගම්මිරිස් සහ අනෙකුත් කුළුබඩු යොදා තම්බා පසුව බදින ලද විශාල කුකුලෙක් මේසයට ගෙන එන ලදි. කුකුලා වටා තක්කාලි පෙති සහ අර්තාපල් පෙති තිබුනේය. එසේම කළු ඇඹුල් පාන් පෙති ගසා මේසය මත තිබුනි. මේ ආහාරයට ඔවුන් ගත්තේ ඉතා සාධාරණ මුදලකි.

සොෆියා නගරයේ ඇවිදින විට මට ඉතාලි ජාතික යුවලක් මුණ ගැසුනි. ඔවුන් මා සමග සුහදව කථා කලෝය​. ඒ කාලයේ බටහිර ලෝකයේ ජනයා බල්ගේරියාවට ආවේ සුළු වශයෙනි. මම රුසියානු , යූක්‍රයීන සහ ඉංග්‍රීසි භාෂා දැන සිටි නිසා මොවුන් දෙදෙනාට මාව සම්පතක් විය​. මම බල්ගේරියානු ඉන්ටුවරිස්ට් කාර්‍යාලයට ඔවුන් සමග ගොස් ඔවුන් ගේ විසා සහ ප්‍රවේශ පත්‍ර ගැන තිබූ ගැටළුවක් නිරාකරණය කිරීම සඳහා භාෂා පරිවර්තකයා ලෙස සහය වූයෙමි. ඔවුන් ඉංග්‍රීසියෙන් කියූ දෙය මම රුසියන් බසින් බල්ගේරියානු නිලධාරීන්ට පැහැදිලි කලෙමි. මෙම ගැටළුව විසඳා දීමෙන් පසු අප තිදෙනා දුම්රිය පළට ගියෙමු.

මා මෙතෙක් වෙලා සිතාගෙන සිටියේ මොවුන් ඉතලියානු යුවළක් බවය​. එහෙත් පසුව මට  තේරුම් ගියේ දෙදෙනාම පිරිමින් බවය​. එක් අයෙකුගේ සුරතේ දැවටී සිටියේ කාන්තාවක් බඳු පිරිමියෙකි. සමකාමී (Gay) කපල් එකක් සමග ගනුදෙනු කල මුල්ම අවස්ථාව එය විය​. නමුත් මම පසුකාලයක එල් ජී බී ටී (LGBT)  පුද්ගලයන් දෙස විනිශ්චයකින් තොරව  බැලීමට පුරුදු වූයෙමි. වර්තමානයේ මා සමග පර්‍යේෂණ ව්‍යාපෘති වල එල් ජී බී ටී පුද්ගලයන් කිහිපදෙනෙකු සිටින අතර මා ඔවුන්ට වෙනසකින් තොරව සලකමි.

ලිංගික පාපය ප්‍රතික්ශේප කල බුදුදහම වැනි දහමක් කරේ තබාගෙන අදහන මේ බුදුන් ගේ දේශයයි කියන ලංකාවේ සමකාමී පුද්ගලයන් සමාජයෙන් පොන්නයන් ලෙස කොන් කිරීම සමහර විට මට විමතිය ගෙන දේ. ඒ අතින් බටහිර යුරෝපය සහ උතුරු ඇමරිකාව වඩාත් ඉදිරිගාමීය​.  බුද්ධ චරිතයේ දැක්වෙන බුදුන් ගේ රුවට ඇළුම් කල වක්කලී භික්‍ෂුව සමකාමී පුද්ගලයෙකු බව මට සිතේ. බුදුන් වක්කලී භික්‍ෂුවට මා දෙස නොව මගේ දහම දෙස බලන්න කියා ඔවදන් දුන්නේය​.වක්කලී  පාපී පුද්ගලයෙකු කියා ගල් ගසා මරන්නට බුදුන් කීවේ නැත.

සමකාමී අයිතිවාසිකම් ගැන සිතීමට ලංකාව වැනි සමාජයක්  තවමත් ආකල්පමය සහ සංස්කෘතිමය වශයෙන් දියුණු නොමැත. එසේම සමකාමී විරෝධය දක්වන්නන් බොහෝ දෙදෙනෙකු අවිඥානිකව සමලිංගිකත්වය කෙරෙහි ඇළුණු පුද්ගලයෝය​. අවිඥානිකව මතුවන සමලිංගිකත්ව රුචිය ඔවුන් යටපත් කරන්නේ සමලිංගිකත්වය කෙරෙහි අඝාත විරෝධයෙනි. මේ සඳහා ඉතිහාසයේ දැක්විය හැකි නිදසුන වන්නේ හිට්ලර් ගේ සමලිංගිකත්ව විරෝධයයි.

සොෆියා දුම්රිය පලේදී මම ඉතලියානුවන් ගෙන් සමුගත්තෙමි.  ඔවුන් ඇතන්ස් බලා ගියෝය​. මම  මට නියමිත  දුම්රිය එනතෙක් දුම්රිය පලේ  කාන්සියෙන් සිටියෙමි. මේ කාන්සිය භීතියක් බවට පත් වූයේ රංචු පිටින් දුම්රිය පළට  කඩා වැදුනු ජිප්සීන් නිසාය​. බාල මහළු ජිප්සීන් රොත්තක් කඩා වැද මහ හඞින් ශබ්ද නගන්නටත් මුදල් ඉල්ලා මගීන්ට කරදර කරන්නටත් වූහ​. සමහර තක්කඩි ජිප්සි කොල්ලෝ මගීන් ගේ මළු උදුරාගෙන දිවූහ​. මා මගේ හවසැක් එක තදින් අල්ලාගෙන සූදානම් පිට සිටියෙමි. එහෙත් ජිප්සීන් මට කරදරයක් නොකලේ මා ඉන්දියානුවෙකු බව සිතා විය හැක​.

ජිප්සීන් තමන්ට ඉන්දියානු සම්භවයක් තිබෙන බව උජාරුවෙන් කියති. රුසියාවේ වූවද අප දකින් ජිප්සීන් සමහර විට නාශ පකලේනිය (අපේ පරම්පරාව​) කියා කියති. මේ නිසා තම වරිගයේ එකෙකුට අතවරයක් කිරීමට ඔවුනට සිත් නොදුන්නා විය හැක​. එහෙත් සුදු ජාතික බල්ගේරියානුවන් , රුසියානුවන් ජිප්සීන් ගේ අතවර වලට ලක් වූහ​. ආරක්‍ෂක නිලධාරීන් හෝ පොලිස්කරුවන් පළාතක නොවීය​.

මේ අතර මගේ දුම්රිය ආවෙන් මම ජිප්සීන් ගෙන් නිදහස් වූයෙමි. දුම්රියේ සිටි බල්ගේරියානු ජාතික පොලිස් නිලධාරියා මා සමග කථාවට වැටුනේය​. ජිප්සීන් සමහරක් විට බලහත්කාරයෙන් කෝච්චි වලටද ගොඩ වන බව ඔහු කීය​. එම නිසා මේ දුම්රියේ ආරක්‍ෂාවට ඔහු අවියක් සහිතව ගමන් කරයි. මේ පොලිස්කරුවා මා සමග හිතවත් වීම නිසාදෝ ඔහුගේ සෝවියට් දේශයේ නිෂ්පාදිත​ පිස්තෝලයේ උණ්ඩ ඉවත් කොට එය මා අතට දුන්නේ  පිරික්සා බැලීම සඳහාය​. බටහිර නිෂ්පාදිත කෝල්ට් ,ස්මිත් ඇන්ඩ් වෙස්න් , පීපීකේ යන පිස්තෝල- රිවෝල්වර ගැනද ඔහු දැන සිටියේය​.

බල්ගේරියා ජාතික මෙතෝදි මට හමුවන්නේ මේ ගමනේදීය​. අප බොහෝ දේවල් ගැන කථා කලෙමු. ඔහු බටහිර සංගීත රසිකයෙකි. අපගේ වෛද්‍ය පීඨයේ බල්ගේරියානු ජාතික සිසුවියක් සිටින බවද මම ඔහුට කීවෙමි. ඇත්ත වශයෙන්ම අපගේ වෛද්‍ය පීඨයේ බල්ගේරියානු ජාතික සිසුවියක් සිටි අතර ඇය මිතුරුව සිටියේ ඉන්දියානු ජාතික සිසුවෙකු සමගය​.  බල්ගේරියානු තරුණිය උස මහතින් යුතු වූ අතර ඉන්දියානු ජාතිකයා කුඩා ශරීරයකින් යුක්ත විය​. මේ නිසා අනෙකුත් සිසුන් ඔහුව හැඳින්වූයේ ඇත්ගොව්වා කියාය​.