සුනාමි සායන
Posted on August 12th, 2016
වෛද්‍ය රුවන් එම් ජයතුංග
2004 සුනාමි ව්‍යසනය සිදුවූ සතියේ වෛද්‍ය තිලක් ද සිල්වා මා අමතා දකුණු පළාතේ සුනාමියෙන් අවතැන් වූවන් සඳහා වෛද්‍ය සායනයක් පවත්වන බවත් එයට එක් වන ලෙසටත් මගෙන් ඉල්ලා සිටියේය.
වෛද්‍ය තිලක් ද සිල්වා මීගමුව රෝහලේ සේවය කල අතර පසුව රජයේ සේවයෙන් ඉවත්වී සීදූවේ පුද්ගලික සේවය ආරම්භ කලේය. සිංහ සමාජයේද සාමාජිකයෙකු වූ වෛද්‍ය තිලක් සමාජ සේවයේද යෙදෙන්නෙකි. මේ නිසා ඔහුගේ ඉල්ලීමට මම එකඟ වූයෙමි.
මෙම සායනය සංවිධානය කර තිබුනේ එයා ලංකා ආයතනය විය. එසේම සුනාමි අනාතයන්ට බෙදා දීම සඳහා ද්‍රව්‍ය තොගයක්ද විය. අදාල දිනයේදී අපි එයා ලංකා බස් රථයකින් පිටත් වූයෙමු.
මෙම සායනය පැවැත්වූයේ බටපොල විහාරස්ථානයේය. බටපොල නන්ද හිමියන් විසින් මෙම සායනය සඳහා උපරිම සහයෝගය ලබා දී තිබුණි.
මෙම සායනයේදී අප සුනාමිය නිසා මානසිකව පරි පීඩනයට පත්වූ පිරිස් වෙත , වෛද්‍ය ප්‍රතිකාර මෙන්ම උපදේශනය ලබා දුන්නෙමු. තදබල කාංසාමය ලක්‍ෂණ විශාදය පෙන්වූ පුද්ගලයන් අදාල ප්‍රදේශයේ මානසික රෝග සායනයන්ට යොමු කිරීමට අප පියවර ගත්තෙමු. මේ සායනයේදී තීව‍්‍ර පශ්චාත් වියසන ක්ලමථ අක්‍රමතාවයට ලක්වූ කිහිප දෙනෙකුද මම හඳුනා ගත්තෙමි.
දහවල් වන තෙක් ක්‍රමානුකූලව ගිය සායනය ඉන්පසු ජනයාගෙන් පිරී ගියේය. මෙම සායනයේ ද්‍රව්‍ය ආධාර ලබා දෙන බව ඇසූ සුනාමියට ලක් නොවූ ප්‍රදේශ වල ගැමියන් පවා තොග පිටින් පැමින පෝලිමට එක් වූහ. අවසානයේදී සත්‍ය සුනාමි අනාතයන් සහ හොර සුනාමි අනාතයන් තෝරා බේරා ගැනීමට බැරි වූයෙන් පෝලිමේ ආ සියල්ලන්ටම බඩු මළු ලබා දෙන ලදි. නමුත් සවසද එක්වූ විශාල ජනයාට බෙදීමට බඩු මළු ඉවර වූ හෙයින් පැන්සල් දෙකක් , ඉරේසරයක් වැනි සැනසිලි තෑගි දීමට සිදු විය. සමහරෙක් පැය හතර පහ පෝලිමේ සිට පැන්සලක් ලබා ගෙන පිට වූහ. යැපුම් මානසිකත්වය නිසා මිනිසුන් වෙනස් වන අන්දම මම එදා සහසුද්දයෙන් දුටුවෙමි.
සවස හය හත වන විට විශාල ජනකායක් වෙත සේවය ලබා දුන් වෛද්‍යවරු සිටියේ පාන් කියා ගන්නටවත් බැරුවය. ඉන්පසු බටපොල නන්ද හිමියන් අපට තේ බීම සඳහා ආරාධනා කළහ. තේ මේසයේ ඉස්තරම් කළුදොදොල් , කැවුම් , ආස්මි , අතිරස වැනි කැවිලි වූයෙන් අපගේ වෙහෙසද අමතකව ගියේය. තේ පානයෙන් පසු ඉතිරිව සිටි පිරිසද බලා අප රාත්‍රී නවයට පමණ කොලඹ බලා පිටත් වූයෙමු.
මෙම සායනයෙන් පසුව සුනාමි ව්‍යසනය නිසා පශ්චාත් වියසන ක්ලමථ අක්‍රමතාවයට සහ විශාදයට ලක්වූ පුද්ගලයන් වෙත EMDR මනෝ ප්‍රතිකාර ලබා දීමට ඇමරිකා එක්සත් ජනපදයේ සිට මනෝ විද්‍යාඥ නැන්සි එරෙබෝ සහ මනෝ විද්‍යාඥ ජොනතන් බෘක්ස් පැමිනියහ. මම ඔවුන් සමග එක්වී මෙකී වින් දිතයන්ට EMDR මනෝ ප්‍රතිකාරයෙන් සහාය වූයෙමි. මෙම සායනයට එවකට සෞඛ්‍යය අමාත්‍යාංශයේ සිටි මානසික සෞඛ්‍යය අධ්‍යක්‍ෂකවරිය මෙන්ම ප්‍රදේශයේ සෞඛ්‍යය වෛද්‍ය නිලධාරීනියද සහයෝගය ලබා දීම විශාල පහසුවක් විය.
පසු විපරම් වලදී පෙනී ගියේ EMDR මනෝ ප්‍රතිකාර ලැබූ මෙම රෝගීන් ගේ මානසික රෝගී ලක්‍ෂණ ඌනනය වූ බවය. පසුව මෙම අත්දැකීම් අලලා මම උතුරු ඇමරිකානු මානසික සෞඛ්‍යය ජර්නලයකට පරියේෂණ පත්‍රිකාවක් ද ලිව්වෙමි.
වෛද්‍ය රුවන් එම් ජයතුංග