චන්ද්‍රසිරි විජයවික්‍රම, LL.B., Ph .D

මැකෝලි සාමිගේ අධිමානය (superiority complex) හා කළුසුද්දන්ගේ හීනමානය (inferiority complex)

 යුරෝපයේ හොඳ පුස්තකාලයක තිබෙන එක පොත් රාක්කයක්, ඉන්දියාවේ හා අරාබියාවේ ඇති මුළු පොත් සාහිත්‍යය තොගයටම වඩා වටිනා බව ප්‍රතික්ෂේප කල හැකි කාටද?” – මැකෝලි සාමි

(Who could deny that a single shelf of a good European library was worth the whole literature of India and Arabia.” Macaulay (1835), Macaulay: The Shaping of the Historian by John Clive, Random House, 1973, p. 372).

සිය යටත් විජිතවල, හීනමානයකින් පෙළෙන කළුසුද්දන් පරම්පරා බෝකර, එම යටත් විජිතවාදී පාලන මනස මඟින් ලෝකය සදාකාලිකව යුරෝපා- හා (දෙවන ලෝක යුද්ධයෙන් පසු) ඇමෙරිකන් ග්‍රහණයට යටත් කරදුන්නේ මැකෝලි සාමිගේ, ඉන්දියානුන්ට ඉංග්‍රිසී ඉගැන්විමට අදාල, 1835 එඩියුකේෂන් මිනිට් එකෙන්ය. යටත් විජිතවල ඉංගිරිස් කටගා ගත් පන්තියක් බිහිකිරීම නිලවශයෙන් ඇරඹුණේ ඒ හරහාය. මීට විරුද්ධව බලවේග දෙකක් ලංකා කොලනියේ මතුවිය. 1841 දී වලානේ සිරි සිද්ධාර්ථ නාහිමියන් පනාදුරේ සිට රත්මලානට වැඩමකර පරමධම්මචේතිය පිරිවෙන අරඹා, බිහිකල ගෝලයින් දෙනමක් විසින් පිහිටුවූ විද්‍යාදය (1873)-විද්‍යාලංකාර (1875) පිරිවෙන් සිංහල බෞද්ධ සංස්කෘතිය රැකගන්නට ඉවහල් විය.  සුද්දන්ගේ, මෙම හීනමානය යටත් විජිත වැසියාගේ සිත්තුලට රිංගවීමේ ශූක්ෂම උපක්‍රමයට සරල මනෝවිද්‍යාත්මක විසඳුමක් 1930 ගණන් වලදී අනාගාරික ධර්මපාලතුමා විසින් සපයන ලදී. පඹයෙකු සදා, සුදුහුනුගා, ගෙයි මිදුලේ තබා, උදේ හවස, පර සුද්දා, පරසුද්දා කියමින් ඊට පයින් ගසන ලෙස ඔහු කියා සිටියේය. මෙය පාලක සුද්දන් හා ඔවුන්ට ගැති කළුසුද්දන් අන්ද මන්ද කලේය. 1802 දී රටේ මුහුදුබඩ ප්‍රදේශ බ්‍රිතාන්‍ය කිරීටයට පවරාගත් වහාම, 1804 දී ලන්ඩන් මිෂන් සොසයිටිය ක්‍රිස්තියානිකරණය සඳහා පාසැල් ජාවාරමට ඇතුල්විය. 1815 උඩරට පාවාදීමෙන් පසු ඇමරිකන් මිෂනාරී සමාගම් විසින් යාපනේ හා මඩකලපුවේ ඉංග්‍රීසි පාසැල් ලහි ලහියේ ආරම්භකලේය. 1832 දී කෝල්බ්‍රැක් සාමි විසින් මැකෝලිගේ අදහස් ඒවන විටත් යෝජනා කර තිබුණි

ක්‍රිකට් වල භාෂාව කුමක්ද?

ඈත පිටිසර ගමකින් ආ, අජන්තා මෙන්ඩිස් නම් සොල්දාදුවා එක්තරා ජාත්‍යන්තර ක්‍රිකට් ක්‍රීඩා තරඟයකදී  සිය හපහ්කම පෙන්වූ විට, බන්දුල අභයවර්ධන නම්  එක් ඉංග්‍රීසි ටියුෂන් මාස්ටර් කෙනෙකුට ඇතිවූ හිත් අමාරුව  වූයේ අජන්තාට රිපෝටර්ලා අසණ ප්‍රශ්ණ වලට ඉංග්‍රීසියෙන් උත්තර දෙන්නට නොහැකි වීම නිසා රටට සිදුවූ මදි පුංච්කමය. ඒ නිසා ක්‍රිකට් ගහන අයට ඉංග්‍රීසිද ඉගැන්විය යුතුයයි ඔහු යෝජනා කලේය (අයිලන්ඩ් පුවත් පත , 2008 ජූලි 23/ඇගෝස්තු 22). ක්‍රිකට් වලට භාෂාවක් තිබෙනවාද යන කරුණ ඉස් මතුවූයේ ඉංග්‍රීසි වලින් ක්‍රිකට් දක්ෂ ලෙස ගහන්නට ලැබෙන දේ කුමක්ද යන ප්‍රශ්ණය නිසාය. ඒ කාලයේම ජයතිස්ස පෙරේරා නම් පුද්ගලයෙකුගේ අදහස වූයේ, මන්ත්‍රීවරුන්ගේ කබල් හැසිරීමට හේතුව ඔවුන් ඉංග්‍රීසි  නොදැන සිටීමය (අයිලන්ඩ්, 2009 ජනවාරි 22). ඒ.සී. විශ්වලිංගම්ට අනුව ඉංග්‍රීසි භාෂාව අනිවාර්ය විෂයක් කිරීම රටේ ප්‍රගතිය සඳහා අවශ්‍යම කරුණකි (අයිලන්ඩ්, 2009 ජනවාරි 23). ක්‍රිකට් ක්‍රීඩාව අදවන විට බල්ලාට ගොස් ඇත්තේ ඉංග්‍රීසි නැති නිසා නොව ක්‍රීඩකයින්ට රට ගැන තැකීමක් හෝ හරිහමං හැදියාවක්, සදාචාරයක්, නැතිකම නිසා බව පසුගිය දිනක එංගලන්තයේ ඩර්හම් නගරයේ මහරෑ (බීඩි?) බොමින් ගිය සල්ලාල ක්‍රීඩකයින් තුන්දෙනාගේ වීඩියෝවෙන් එලිවිය. වරින්වර මෙසේ ඉංගිරිස් උණකින් පෙලෙන්නන්ගේ සැබෑ යටිහිත සිංහල පහත්කොට කතාකිරීම සඳහා ඔවුන් නොදැනම ඔවුන්ගේ හිතට රිංගන කැත හීනමානයය.

උදාරණයක් වශයෙන් ව්‍යාපාර ලෝකයේ රජයන ධම්මික පෙරේරා ගැන බලන්න. හරිටීවි-ලහිරු සමඟ 2021 ජූනි 26 දා පැවැත්වූ යූටියුබ් සාකච්චාවේදී තම දරුවන් ඉන්ටර්නැෂනල් පාසැල් වලට යාම නිසා ඔවුන්ගේ  සිංහල “දුර්වල” බව ධම්මික කියයි. ඒ සමඟම යළි ඉංග්‍රීසි මාධ්‍යය පාසැල්වලට ගෙන ඒම ගැන ඔහු කියන්නේ සිංහල හා බුද්ධාගම අනිවාර්ය විෂය දෙකක් ලෙස තිබෙනවානම් ඒ මඟින් සිංහල මව් භාෂාව රැකෙනවා යනුය. ඒ කාලයේ මැලිබන් මුදලාලි, දාස මුදලාලි හෝ නවලෝක මුදලාලි ඉංගිරිස් දැනසිටියේ නැත. ධම්මික පෙරේරාට ඇත්තේද ඉංග්‍රීසි වර්කින් නෝලේජ් එකක් පමණය. මේ දැණුම ලබා ගැනීමට පාසැල් වලින් සිංහල මරාදමන්නට අවශ්‍යද? ශාස්ත්‍රානුකූල ලෙස ඉංග්‍රීසි විෂයයක් වශයෙන් ඉගැන්වීම නොසෑහේද? ධම්මික පෙරේරාට, මුහුදු වෙරළේ සුද්දන්ට විසිතුරු භාණ්ඩ විකුණන කොල්ලන්ට හා ඇමෙරිකාවේ ඉගැන්වූ මට ඇත්තේ ඉංග්‍රීසි වර්කින් නොලේජ් පමණක් වන්නේ අපි කුඩාකල සිට සිංහලෙන් අපේ මව් භාෂාවෙන් ඉගෙනගත් නිසාය. මීට වෙනස් විශේෂ පුද්ගලයින්ද මේ ලෝකයේ සිටිනා බවද සැබෑය. උදාහරණයක් වශයෙන්,  ලතින් භාෂාව සමඟ කුඩාකාලයේ සිටම ඉංග්‍රීසියෙන් ඉගෙනගත් ජේ. ආර්, අගමැති බණ්ඩාරනායක, ෆිලික්ස් ඩයස් වැනියෙක් නොවූ,  පයාගල ගමෙන් පානදුරේ පාසැලට ආ මගේ පාසැල් මිතුරා පසු කලක විදේශ භාෂා පහකින්ම ප්‍රවීනතාවය ලබාගත්තේය. ජර්මනියේ වසන ඔහු දැන් කරන්නේ ජර්මන් කොම්පැනිවල ඉහල පෙලේ නිලධාරීන්ට ඉංග්‍රීසි ඉගැන්වීමය.  සිංහලෙන් ප්‍රංශ භාෂාවට, ජර්මන් භාෂාවෙන් සිංහලට නවකතා පරිවර්තනය කිරීම ඔහුගේ විනොදාංශයය.

ඉංග්‍රීසියෙන් ඉගැන්වීම හා ඉංග්‍රීසි ඉගැන්වීම අතර ඇති අහසට පොළොව වැනි වෙනස

*(1). ඉංග්‍රීසි යලි රජකරවන්නට වලිකන පිරිස්, යමෙකුට මූලික අධ්‍යාපනය දියයුතු ඔහුගේ/ඇගේ මව් භාෂාවෙන්ය (උපන්දා සිට ලමා කාලයේ ඇසුණු භාෂාව ) යන නියාමය අමතක කරයි. යමෙකුගේ නිර්මාණ ශක්තිය පෝෂණය වන්නේ සමාජ සංස්කෘතික හැදියාව (අක් මුල් සිඳුණු නරුමයෙක් නොවන ) සුරැකෙන්නේ, ආත්මාභිමානය වර්ධනය වන්නේ මව් භාෂාවෙන් සිතන්නට ඉඩක් ලද අයටය. සර් ඩී. බී ජයතිලක (ලෙජිස්ලටිව් කවුන්සිල් ඩිබේට්, 1928: 368)  ඇසු ප්‍රශ්ණයක් නම්, “අවුරුදු සීයකට වඩා කාලයක් මේ රටේ ඉංග්‍රීසියෙන් අධ්‍යාපනය පැවතියේය; එහෙත් එක පරම්පරාවක් වත් දිගටම පැවති එක ඉංග්‍රීසි කවි හෝ පොතක් ලියා ඉතිරිකර ගිය කෙනෙක් ඉන්නවාද යනුය. භාෂා 10 ක් දැන සිටි ආනන්ද කුමාරස්වාමි පෙන්වා දුන්නේ යමෙකුගේ නිර්මාණාත්මක හා බුද්ධි වර්ධනය හා ඔහුගේ/ඇගේ මව් භාෂාවත් අතර දැඩි සම්බන්ධතාවයක් තිබේය යන්නය (K.N.O. Dharmadasa, Language, religion and ethnic assertiveness, 1992. P.15).

මහත්මා ගාන්ධිට අනුව, මිනිසුන් වීදේශ භාෂාවක් ඉගෙන ගැනීමට තම ජීවිතයේ හොඳම කාලය (අවුරුදු ගණනක්) යෙදවීම සාපරාධී ක්‍රියාවකි (scandalous). නේරුට අනුව කොලෝනියල් මාස්ටර්ස්ලා උදව් කලේ ලිපිකාරයින් බිහිකිරීමේ ප්‍රතිපත්තියකටය (education for clerks). ලංකාවේ සිවිල් සේවය එවැන්නකි. සුදු සිවිල් සේවකයින් මිස වැදගැම්මකට ඇති වැඩක් කල ලාංකික සිවිල් සේවකයෙක් සිටිනවාද? (පොන්නම්බලම් සහෝදරයින් නම් දමිළ වර්ගය සඳහා යම් ඥානවන්ත දේ කර ගත්තේය). ලිපිකරු ටී. බී ඉලංගරත්න වගේ නවකතා/කෙටිකතා ලියු දේශීය සිවිල් සේවකයෙක් නැත. රාධා කාන්ත දේව් නම් කල්කටාවේ ප්‍රගතිශීලී වෙළන්දෙක්  1851 දී කියා සිටියේ මෙම ඉංග්‍රීසි අධ්‍යාපන ක්‍රමය නිසා, ඉංග්‍රීසි ගැටගසා ගත් තරුණයින් කුඹුරේ හීයෙන්, පොරොවෙන් හා රෙදි වියන යන්ත්‍රයෙන් ඉවත්වී, ආණ්ඩුවේ හා වානිජ කන්තෝරුවල ලිපිකාර රක්ෂා හොයමින් රස්තියාදුවන පිරිසක් බවට පත්වූ බවය.

*(2)(a).  දෙවනභාෂාවක් වශයෙන් ඉංග්‍රීසි දැනුමක් ලබාගැණීම හා,  (2(b) රජයේ පසැල් හරහා ඉංග්‍රීසි ඉගෙනගැණීමට ඇති භාධක මොනවාද යන කාරණා දෙක මේ ඉංග්‍රීසි උණෙන් පෙළෙන්නෝ නොසලකා හරියි. (2(c) ඉංගිරිස් පාරුව කරට ගන්නට අඬන්නේ කවුද, ඒ කුමක් නිසාද යන මෙම ලිපියේ 1 කොටසින් සළකා බැලූ කරුණු මෙම නොසළකා හැරීමට හේතු වටහා ගැනීමට උපකාරී වේ. අළුත් අළුත් දෑ නොතකන ජාතිය ලොව නොනඟී-හිඟාකෑම බැරිවූ තැන ලඟී ගයා මරඟී යයි කවියක් කුමාරතුංග මුනිදාස ලිව්වේය. ඊට පෙර අනාගාරික ධර්මපාලතුමාද මේ අදහස අනුව ජපානයට, ඇමෙරිකාවට හා ජර්මණියට ශිෂ්‍යයින් යැවීමට උත්සාහ කලේය. ගෝලීකරණය, ඉන්ටර්නෙට්, පරි ගණකය යනාදියෙන් බිහිවෙන නව ලෝකයට මුහුණ දීමට ඉංග්‍රීසි භාෂාව හරහා මිසක් කල නොහැකිය යන මතයක් ගොඩනැගී තිබේ (ඉංග්‍රීසි වෙනුවට තමන්ගේ මව් භාෂාවෙන් ඩ්ජිටල් මාවතට පිවිසි රටවල් කීපයක්ම සිටී; එතරම් දියුණු නැති හා චීනය මෙන් විශාල නැති තායිලන්තය උදාහරණයකි). මෙයට හේතුව වී ඇත්තේද කළුසුද්දන්ගේ කොමිස් කෑදරකම හා නොහැකියාවය.  පරිගණකය ගමට ගෙනයාම හා ඉංගිරිස් ගමට ගෙනයාම එකම කාසියේම දෙපැත්තය. අධ්‍යාපන අමාත්‍යාංශ ලේකම් හා තොරතුරු තාක්ෂණ ආයතනයේ ලොක්කා එකතුව මෙය කල හැකි වුවත් එය සිදු නොවන්නේ මන්දැයි මෙම ලිපියේ තුන්වන කොටසින් පසුව විස්තර කරමි. ඊට පෙර ඉංග්‍රීසි සුදු අලියා බදාගෙන අධ්‍යාපනකාරයින් නැටූ නාඩගම සළකා බැලිය යුතුය.

ඩොලර් ගිල දැමීම

රජයේ නිලධාරීන්, අධ්‍යාපන විශෙෂඥයින් අල්ලාගෙන ඩොලර් ආධාර ගිල දැමීම නොයෙක් ආකාරයට සිදුවේ. උදාහරණයක් වශයෙන් සෞඛ්‍ය, කෘෂිකර්ම, අධ්‍යාපන, මහාමාර්ග, ප්‍රමිති යන කන්තෝරු වර්ග ගැණ හිතා බලන්න. මේවායේ නිලධාරීන් රට කබාසීනියා කර තිබෙන්නේ දේශපාලකයින් හරහාය. ඉංගිරිස් ඉගැන්වීම ගැන ඒ කාලයේ සිටි අධ්‍යාපන මහාචාර්ය රන්ජිත් රුබේරුගේ උපදේශය බලන්න. විශ්ව විද්‍යාල අධ්‍යාපන සඳහා ඉංග්‍රීසි අනිවාර්ය කල යුතුයයි කලින් ලිපියක් ලියූ ඔහු ඉන් පසු, “කලබලයෙන් හදිසි තීරණ ගැනීම නුසුදුසු යයි” දෙවන ලිපියකින් බණ දෙසයි (අයිලන්ඩ්, 2001 ජනවාරි 19).  මොවුන් එකතුව, සරල දේ අන්තෝජටා-බහිජටා කරගෙන කරණ නාඩගම අද 2021 මැදදීත් එසේම ය. මෙවැනි තවත් උදාහරණයක් ආචාර්ය තිලෝකසුන්දරී කාරියවසම් සපයයි. ලොකුබණ්ඩාර  ඇමති කාලයේදී, ඉංග්‍රීසි එහි  අභිමානවත් තැනට ඔසවා තැබුවා යයි ඇය ලියයි (අයිලන්ඩ්, 2000 මැයි 4). ලෝක බැංකු ආධාරයෙන් 2000 වනවිට ඉංග්‍රීසි විෂයයක් සහිත උපාධිධාරීන් 1000 ක් බිහිකිරීමට ඉලක්කයක් තබා ඇත. දෙපාර්තමේන්තුවේ ඉංග්‍රීසි ඒකකයක් සදාගෙන ඇය ඇතුළු අය, අනේ මන්දා මොන මඟුලක් කලදැයි,” දැනට විශ්‍රාම ගොස් සිටින ඇගේ සමකාලින නිලධාරියෙක් මේ ලඟකදී මට කිව්වේය. මේ හා වෙනත් කෙරුවාවල වල තරම නොබෝ දිනක ගම සමඟ පිළිසඳරක් වැඩසටහනකදී අවුරුදු හතරක්ම ඉංග්‍රීසි පුහුණුව සඳහා ඔට්ටුවූ ගුරුමානවිකාවන් දෙන්නෙකුගේ ඉංගිරිස් කතාවෙන් එලිදරව් විය.

ටාරා දි මෙල් යුගයේදී ඉංග්‍රීසි මහාචාර්ය රජිව් විජේසිංහ විසින් සබරගමුව විශ්ව විද්‍යාලයේ කරණ ලද සේවය ගැන හා මේ වන විට ඉංග්‍රීසි සඳහා  විශ්ව විද්‍යාලවල සිදුකරණ නොයෙක් දේ ගැන ලිපියක් සමන්ති සේනාරත්න හා සුනිල් රත්නායක යන දෙදෙනා විසින් පලකරණ ලදී (අයිලන්ඩ්, ජූනි 30, 2021). මේ අළුත් පරම්පරාවේ අයටත් ළමයාගේ මව් භාෂාව රැක ගැනීමේ අවශ්‍යතාවය අමතකවී ඇත.  අමාත්‍යාංශ ලේකම් විදුලි ඉංජිනේරුවරයා  ඇතුළු රට ඉංග්‍රීසි කරන්නට මහාපරිමානයෙන් හිතන අයට කදිම පිළිතුරක් වයස අවුරුදු 24 ක  තරුණයෙන් දෙන්නෙක් ලබාදී ඇත. හරි-ටීවී වැඩසටහනකදී පෙන්වා දුන් අන්දමට, දවස් 45 කින් රුපියල් 5175 කට වයස අවුරුදු  5 සිට 85 දක්වා අයට ඔවුන් දෙන්නාගේ ඔන්ලයින්, ඩිප්ලොමැට්ස් ඉන්ග්ලිස් ඇකඩමිය මඟින් ඉංග්‍රීසි කතා කිරීමට උගන්වයි. ඇන්ඩෲ අමරසිංහ හා ඔහුගේ සගයා අවුරුදු 9 ක් තුල දියුණුකරගත් මෙම ව්‍යපෘතියෙන් මසකට ලක්ෂ 100 ක ආදායමක් ඔවුන් උපයයි (www. diplomatsmun.com). ඔන්ලයින් ක්‍රමයට යූටියුබ් මඟින් නොමිලේ ඉංග්‍රීසි උගන්වන අය බොහෝ දෙනෙක් දැන් සිටී.

කෝට්-කෝට් (court-coat)

ව්‍යාකරණ, නිවැරදි ලිවීම යනාදිය පසුවට තබා යමෙකුට ඉංග්‍රීසි කතාකරන්නට ඉගැන්වීමේ වැඩසටහනක් මහින්ද රාජපක්ෂ ජනාධිපති සමයේදී ආරම්භවිය. ඉන්ගිරිස් කතාකරන්න පුළුවන් නම් බොහෝ දේ කරගත හැකිය. මගේ ගේ ලඟ ජීවත්වූ බර්ගර් පවුල් දෙක චතුර ලෙස ඉන්ගිරිස් කතාකලේය. දිනක් ඉංග්‍රීසි හොඳින් දත් මගේ වැඩිමල් සහෝදරයා ඉදිරියේ එක්තරා ලේඛනයක මේ බර්ගර් තරුණයෙකුට උසාවිය යන වචනය ලිවීමට සිදු විය. ඔහු එය ලිව්වේ සී-ඕ-ඒ-ටි යනුවෙනි. ඔවුන්ගේ ඉන්ගිරිස් ප්‍රවීනතාවේ මායාව මට එලිවූයේ එදාය. එහෙත් ඕනෑම සුද්දෙක් සමඟ අගේට ඉන්ග්‍රීසියෙන් කතාකරන්නට ඔවුන්ට පුළුවන්ය. එය ඔවුන්ගේ ජීවත්වීමට හොඳටම සෑහේ. ඇමෙරිකාවේ දෙවෙනි බුෂ් ජනාධිපති යේල් සරසවියේ හිටියත් ඔහුට හරියට ඉංග්‍රීසි කතාකරන්නට නොහැකිය. ඩයානා කුමාරි රැජිනට කිව්වේ ටොප් ලේඩි කියාය. එහි නොගැලපීම ගැන ඇයට දැනුමක් නැත. ඉංග්‍රීසි උච්චාරණය ගැන කසාදයට පෙර ඇයට ටියුෂන් දෙන ලදී. ඩී.එස්, ජේ ආර් දෙන්නාගේ සිංහල උච්චාරණය අන්තිමය. සිංහල ලිවීම හා කියවීම අතින් 3 පන්තියේ මට්ටමක දැණුමක් තිබූ අගමැති බණ්ඩාරනායක හාමුදුරුවරුන්ගෙන් සිංහල කාතාකරන්නට ඉගෙනගෙන දක්ෂ කතිකයෙක් විය.

ඉහතින් සඳහන් කල තරුණයින් දෙන්නා අනුගමණය කරන්නේද මෙම රහසය. කුඩා ළමයෙකු පාසැලකට යාමට පෙර කතාකරන්නට ඉගෙන ගන්නේ ගෙදරින් අල්ලා ගන්නා, ඇහිඳගන්නා ශබ්ද, කතාකරණ රටාව (පැටර්න්) මඟිනි. බයි (මිලට ගන්නවා) යන්න බයිඩ් (මිලට ගත්තා) ලෙස ඇමෙරිකාවේ කුඩා ළමයින්ට ඉබේටම කියවෙන්නේ ඒ නිසාය. නිවැරදි වචනය බයිඩ් නොව බෝට් යන්න පසැලේදී හෝ ගෙදරදීම පසුව දැනගන්නා දෙයකි. මේ අනුව මහින්ද ජනාධිපති කාලයේ ගත් තීරණය නිවැරදිය. ලංකාව ඉංග්‍රීසි කොලනියක් කිරීමට හදන නිලධාරීන් හා සමහර මෝඩ ආචාරීන්, මහාචාරීන් සිංහල බෞද්ධයාගේ හතුරන් නොවේද?

කළුසුද්දන්ගේ ලංකාව

1948 දී සුද්දා ලංකාව හැර යනවිට ලංකාවල් කීපයක් හදා දමා ගියේය. කොළඹට කිරි අපිට කැකිරි” යනුවෙන් ජේවීපී එක නම් කලේ කොළඹ හා ගම යන ලංකා දෙකය. (කොළඹ කළු සුද්දෙක් වන මහාචාර්ය ජී. ඇල්.. පීරිස් විසින් මෙය, ඔහු විසින් ආර්. ප්‍රේමදාසට ලියූ යූත් කොමිෂන් වාර්තාව (1990)  හරහා බෞතීස්මද කලේය; 13-A  සංශොධනයට පක්ෂ හැමෝම කළුසුද්දෝ වෙති). මීට සමාන්තරව තිබුණු තවත් ලංකා දෙකක් නම් ඉංගිරිස් කතාකරණ හා ඉංගිරිස් නොදන්නා ලංකාවය. 1956 දී සිංහල රාජ්‍ය භාෂාව කිරීම හා දෙමළ සාධාරණ භාවිතය, මෙම වෙනස නැතිකිරීම අරභයා ගත් උත්සාහයකි.  එහෙත් කළුසුද්දන් විසින් එය කඩා කප්පල් කර දැම්මේය. 1931 න් පසු මෙවැනි සුද්දන් කල “වැරදි” නිවැරදි කිරීමේ උත්සාහ නොයෙක් අංශවලින් ගත්තත් ඒවා 2009 මැයි යුද්ධය දිණුවාමෙන් ජාතික කැපකිරීමකින් ගනු ලැබූ විසඳුම් නොවීය. සාමන්‍ය සිංහල ජනතාවට ඉංග්‍රීසි උගන්වන්නට දරණලද වෑයම් වලට ඉතිහාසයක් ඇත.

මිනිසුන්ට ඉංග්‍රීසි භාෂාව උගන්වන්නට උත්සාහගත්, ව්‍යායාමයක් ලෙස මා දුටුවේ කළුකොඳයාවේ ප්‍රඥාශෙඛර හිමියන් විසින් 1930 ස් ගණන්වල ආරම්භකල ඉංග්‍රීසි පාසැලය. 1880 දී ඕල්කොට් ආගමනයත් සමඟ පිරිවෙන් අධ්‍යාපනයේ පසුබෑමක් සිදුවූ බවක් පෙනේ. කුඩා පිරිවෙන්වල පමණක් නොව විද්‍යොදය-විද්‍යාලංකාර පිරිවෙන්වලත් ඉංග්‍රීසි භාෂාව නිසිලෙස ඉගැන්වූවාදැයි මම නොදනිමි. උගත් ගිහි බෞද්ධයින් මෙහිදී හැසිරී ඇත්තේ ඉංග්‍රීසි කතාකල කොළඹ  මාක්ස්වාදීන්, කොළඹ හෝ ගමේ කම්කරු පන්තියට ඉංගිරිස් උගන්නන්නට කම්මැලිවුනා ලෙසමය. (1970 ගණන් වලදී අගමැති සිරිමාගේ සම්බන්ධීකරණ ලේකම් කෙනෙක්වූ සමාජ විද්‍යාඥ සුනිමල් ප්‍රනාන්දු විසින් පුත්තලම සිමෙන්ති කම්හලේ කම්කරුවන්ට ඉංග්‍රීසි උගන්නන්නට ගියා කියා මා අසා ඇත). පාලි-සංස්කෘත වගේම හාමුදුරුවරු ඉංග්‍රීසිත් ප්‍රගුණකලා නම් සුද්දන් හා කළුසුද්දන් සමඟ කරට කර සිටිය හැකි වල්පොල රාහුල වැනි හිමියන්ලා කෙතරම් බිහිවන්නට තිබුණාද? ඒ ආකාරයටම මාක්ස්වාදය ගැන පොත් කියවා කම්කරුවන් එය සිංහල බෞද්ධ සංස්කෘතිය හා ගලපා ගන්නට ඉඩ තිබුණා නොවේද?

රජයේ අනුග්‍රහයෙන් රාත්‍රී ඉංග්‍රීසි පාසැල්

වර්ෂ 1901 දී පමණ උපන් මගේ පියා ඉංග්‍රීසි ඉගෙන ගත්තේ රාත්‍රී ඉංග්‍රීසි පාසැලෙන් යයි ඔහු මට කියා ඇත. ඒ කාලයේ අපේ ගමේ ගෙවල් වලින් ඩේලි නිව්ස් පත්තරේ ගෙනාවේ අපේ ගෙදරට පමණය. අනිත් ගෙදර පානදුරේ ලොකුම පසැලේ ඉංග්‍රීසි ඉගැන්වූ ගුරුවරයාගේ නිවසය. ගමේ මිනිසුන්  මගේ පියාට ඇමතුවේ රාළහාමි කියාය. එක් තැපැල් වැඩවර්ජනයකදී, රාජ්‍ය සේවකයෙකු වශයෙන්, ඔහු අගමැති බණ්ඩාරනායක සමඟද ඉංග්‍රීසියෙන් කතාකලේය. 1956 දී මන්ත්‍රීවූ එම්. එස්. තේමිස් ඔහු යටතේ වැඩ කල අයෙකි. මේ සිද්ධිය සඳහන් කලේ ස්වෝත්සාහයෙන් ඉංග්‍රීසි ඉගෙන ගන්නට කැමති, සූදානම් අයට අවස්ථා ඒ කාලයේ තිබූ බව පෙන්වා දීමටය. මෙය යම් රාජ්‍ය අනුග්‍රහයකින් සිදුවූ බව නිසැකය.  1958 පමණ කාලයේ මමද පානදුරේ ගඟුලේ පන්සලේ පැවැත්වූ එවැනි රාත්‍රී ඉංග්‍රීසි පාසැලකට ගියෙමි. එහි ගුරුවරුන්ට මාසික දීමනාවක් ගෙවුවේ රජයෙන් විය යුතුය. මේ වැඩ පිළිවෙල නතර කලේ කවුද?

ඉංග්‍රීසි පොත් සිංහලට පෙරළීම

සිංහල මාධ්‍යයෙන් විශ්ව විද්‍යාල අධ්‍යාපනය ඇරඹීමත් සමඟ සිංහල මාධ්‍යයෙන් විශ්ව විද්‍යාල අධ්‍යාපනය ඇරඹීමත් සමඟ විද්‍යා හා කලා විෂයයන් පිළිඹඳ ඉංග්‍රීසි පොත් සිංහලට පෙරළීමද රජයේ අනුග්‍රහයෙන් ආරම්භ විය. රජයේ යම් ආයතනයක (අධ්‍යාපන දෙපාර්තමේන්තුව?)  පරිවර්තක නිලධාරීන් විසින් හා කොන්ත්‍රාත් ක්‍රමය යටතේ සුදුසු උගතුන් විසින්ද මෙම පරිවර්තන කරණ ලදී. දෙමළ මාධ්‍ය ශිෂ්‍යයින්ට නම් ඕනෑතරම් පොත්පත් මැඩ්‍රාස් වලින් ලබාගත හැකිවිය. මේවායේ ප්‍රතිපලය වූයේ කොළඹ පාසැල් පරදවා ගම්වල ලමයි තොග පිටින් සරසවි වලට ඒමය. එසේ ආවිට ඔවුන්ට ඉංග්‍රීසි ප්‍රවීනතාවක් ලබාදීම කළුසුද්දන්ගේ දේශපාලනයට යටවි, අභාවයට ගියේය  (ඊශ්‍රායලය වැනි කුඩා රටක සියල්ල කරන්නේ හීබ්‍රෑ භාෂාවෙන් ය). මෙම කටයුත්තද කවුරුන් හෝ කඩාකප්පල්කර දැම්මේය.

ඉතිහාසය හා භූගෝල විද්‍යාව ඉවත්කිරීම

රටක ඉතිහාසය කියන්නේ ඒ රටේ අතීත භූගෝල විද්‍යාවටය. 1960 ගණන්වල මාක්ස්වාදීන් සිරිමා රජයට හවුල්වීමත් සමඟ හා මුස්ලිම් අධ්‍යාපන ඇමති බදිඋද්දීන් යටතේ, ඉතිහාසය හා භූගෝල විද්‍යාව යන විෂයයන් දෙකම කප්පාදුකර දමා ඒ කාලයේ සිටි සමාජවාදය වෙනුවෙන් පෙනීසිටි අධ්‍යාපන පණ්ඩිතයින් විසින් සමාජ අධ්‍යයනය යනුවෙන් බොරුවක් ඇටවූවේය. පසු කාලයක,  අෂ්‍රොෆ්, ඔළුවිල් ප්‍රකාශණය හා මුස්ලිම් නායකයින්ගේ උපක්‍රමශීලි ක්‍රියාකලාපයේ ඉතිහාස කතාව දෙස බලනවිට දැන් හිතාගත හැක්කේ සිංහල කළුසුද්දන්ගේ, නිලධාරීන්ගේ, දේශපාලකයින්ගේ ඇස්වලට වැලිගසා, රවටා, සිංහල බෞද්ධ සංස්කෘතිය නමැති අඩිතාලම ගඩොලින් ගඩල ගැලවීමේ ව්‍යාපාරයක් තිබුණා නොවේද යනුය. දුටුගැමුණු කියන්නේ කවුද, සමනල කන්ඳෙන් ගලා බසිනා ගංඟා හතර මොනවාදැයි නොදන්නා සිංහලයින් බිහිවූයේ මේ නිසා නොවේද? රනිල් වික්‍රමසිංහ විසින්, උපුල් ශාන්ත සන්නස්ගලට, පොසොන් කියන්නේ ලංකාවට සිදුවූ ප්‍රථම ආක්‍රමණය යයි කියන්නට හිරි-ඔත්තප්ප නැත්තේ මෙවැනි පසුබිමක් රටේ ඇතිබව ඔවුන් දෙන්නාම දන්නා නිසාය. රට නැවත, ඩොනමෝර්, සෝල්බරි, සර් ජෝන් යුගයකට ගෙනයාම, සිංහලයින් අක්මුල් සිඳගත් ජාතියක් කිරීම, රට ඉංග්‍රීසි කිරීමේ ව්‍යාපාරයේ යටි අරමුණය.

වලිගේ පාගාගත් කළුසුද්දෝ

විසඳුම ඉංගිරිස් කෝකටත් තෛලය නම් ඇමෙරිකාවේ, එංගලන්තයේ හෝ අනිකුත් ඉංගිරිස් කතාකරණ රටවල, ලංකාවේ වගේම බරපතල සමාජ, දේශපාලන හා ආර්ථික ප්‍රශ්ණ තිබෙන්නේ ඇයි?  ලංකාවේ තරුණයින්ට රක්ෂා නැත්තේ, විද්‍යා උපාධිගත් අය රට හැර යන්නේ, පාර්ලිමේන්තු ක්‍රමය  හා ප්‍රාදේශීය සභා විහිළුවක්වී  ඇත්තේ රටේ අපරාධ වැඩි හා විනයක් නැති, සදාචාරයක් නැති සමාජයක් බිහිවී තිබෙන්නේ, ඉංග්‍රීසි නැති නිසා නොව, 1930 ස් ගණන් වල සිටම කළුසුද්දන් විසින් කල අවකළමනාකරණය (mismanagement) නිසාය. මෙය යහපාලනය (good governance) නමැති පක්ෂ දේශපාලකයින්ගේ අළුත් බොරුවෙන් වැසීමට නොහැකි, දේශපාලකයා-නිලධාරියා-බිස්නස්කාරයා යන තුන් කට්ටුවකින් සැදුන දුෂ්ට ත්‍රිකෝණයකි.. මේ ව්‍යාපාරය යටින් දුවන්නේ සිංහල බෞද්ධයා, කොරියාවේ, ඇෆ්ගනිස්ථානයේ මෙන් පරිහාණියට පත් කිරීමේ බටහිර ප්ලෑන් එකය. දැන් 2021 වන විට එය හොඳටම පැහැඩිලි වෙමින් නොතිබේද?

ඊලඟ කොටස- පරිගණකයට ඇ අකුර රිංගවීම