පොරොන්දු වලින් පරිපාලනයක් හැදේද?
Posted on July 12th, 2025
ලංකාවෙබ් කෘත්‍රිම බුද්ධිය විසින් රචිතයි
ශ්‍රී ලංකාවේ මැතිවරණ පොරොන්දු: යථාර්ථය හා ඉටුකළ හැකිභාවය පිළිබඳ සම්පූර්ණ සමාලෝචනයක්
ආරම්භය
ශ්‍රී ලංකාවේ දේශපාලන පද්ධතිය තුළ මැතිවරණ කාලය එන විට, ජනතාවට විවිධ ආකාරයේ ආකර්ෂණීය පොරොන්දු ලබාදීම සාමාන්‍ය වටපිටාවක් වී තිබේ. මෙවන් පොරොන්දු බහුතරයක් අතිශයින් ජනප්‍රිය වුවත්, ඒවා ප්‍රායෝගික වශයෙන් ක්‍රියාත්මක වීම පිළිබඳව විශේෂ සැලකිල්ලක් දැක්විය යුතුය. මේ ලිපියේ අරමුණ වන්නේ ශ්‍රී ලංකාවේ මැතිවරණ පොරොන්දු සම්බන්ධයෙන් ව්‍යාප්ත සාකච්ඡාවක් පවත්වා ඒවායේ යථාර්ථය, ආර්ථික හා පරිපාලන සීමාවන්, සහ ජනතාවට ඇති බලපෑම් විග්‍රහ කිරීමයි.
1. මැතිවරණ පොරොන්දු වල ස්වභාවය
මැතිවරණ ව්‍යාපාරවලදී විශේෂයෙන් යොදාගන්නා පොරොන්දු අතරින් අනිවාර්යයෙන්ම ඇසෙන කරුණු කිහිපයක් මෙසේ වේ:
- බදු අඩු කිරීම
- පොලි බඩු මිල අඩු කිරීම
- රාජ්‍ය රැකියා සහ වාසි වැඩි කිරීම
- විශාල පාරිසරික හා යටිතල පහසුකම් ව්‍යාපෘති ආරම්භ කිරීම
- සාධාරණ සමාජය පිළිබඳ විශ්වාසය ලබාදීම
මෙම පොරොන්දු බහුතරයක් ජනතාවගේ දෛනික ජීවිතයට ආරක්ෂාවක් හා ආරම්භයක් සැලසෙන ආකාරයකි. එමනිසා සෑම පක්ෂයකම ප්‍රචාරණ නීතියෙහි මූලික අංගයක් ලෙස ඒවා යොදාගැනේ.
2. ප්‍රායෝගිකව ක්‍රියාත්මක විය හැකිද?
අවුරුදු ගණනාවකින් පවතින ශ්‍රී ලංකාවේ ආර්ථික, පරිපාලන, හා ජාත්‍යන්තර ව්‍යාපෘති අභියෝග නිසා මෙම පොරොන්දු බොහෝවිට ඉටු විය නොහැකි වේ. ඒ සඳහා ප්‍රධාන හේතු පහත පරිදිය:
2.1 ආර්ථික සීමාවන්
- ශ්‍රී ලංකාව විශාල වශයෙන් විදේශ ණය මත රඳා පවතින රටකි.
- රාජ්‍ය ආදායම GDP වලට සම්බන්ධව 10%–12% අතර පවතින අතර, වියදම් 20% කට අධිකය.
- රාජ්‍ය වියදම් අඩු කළ නොහැකි තත්ත්වයක් තුළ සහන වැඩසටහන් ක්‍රියාත්මක කිරීම සීමිත වේ.
- 2022 පසු ආර්ථික අර්බුදය නිසා IMF සමඟ සම්මුති වලට එකඟවූවන්ට ව්‍යාජ වශයෙන් සහන ලබාදිය නොහැක.
2.2 පරිපාලන හා කළමනාකරණ දුර්වලතා
- ව්‍යාපෘති සැලසුම් lacking feasibility studies
- රාජ්‍ය ආයතනවල අධික දේශපාලනික බලපෑම්
- විශේෂඥතා රහිත තීරණ
- ප්‍රවාහන, සෞඛ්‍ය, හා අධ්‍යාපන ව්‍යාපෘති අධිලාභගතවීමේ අසමත්තා
2.3 දේශපාලන අභිප්‍රේරණ සහ ප්‍රචාරණ උපායමාර්ග
- බොහෝ පොරොන්දු නියමිතවම අරමුණු කරගන්නා ජනප්‍රිය” දැන්වීම් පමණි.
- වාස්තු විද්‍යාත්මක විශ්ලේෂණයකින් තොර, සමාජ මාධ්‍ය හා රූපවාහිනී ඔස්සේ ආවරණය කරනු ලබන සෙරිනඩි පොරොන්දු
- ජයග්‍රහණයෙන් පසු අමතක කරනු ලබන ආකාරයෙන් හැසිරෙයි.
2.4 ජාත්‍යන්තර බලපෑම්
- IMF, World Bank, ADB වැනි ආයතන වෙතින් ලබාගන්නා අරමුදල්ට අමතර කොන්දේසි සහිත වේ.
- එවැනි අරමුදල් සඳහා බදු වැඩි කිරීම, වියදම් අඩු කිරීම, සහ රාජ්‍ය ව්‍යාපෘති නවතා දැමීමක් වැනි යෝජනා අනුගමනය කළ යුතු වේ.
- ඉන් පසු රට තුළ රැකියා, සහන, සහ ව්‍යාපෘති පොරොන්දු තවදුරටත් පවත්වන අයුරු අවංක නොවේ.
3. ජනතාවගේ ප්‍රතිචාරය සහ දේශපාලන සභාවට ඇති පණිවිඩය
පසුගිය වසරවල ආර්ථික අර්බුදය, ණය නොගෙවිය හැකි තත්ත්වය, සහ මිල ඉහළ යාම නිසා ජනතාව තරමක් පරික්ෂාකාරීව මැතිවරණ පොරොන්දු බැලීම ආරම්භ කර ඇත. විශේෂයෙන් 2022 පසු ජනතාවගේ විශ්වාසය දේශපාලන පක්ෂවලට පවා අඩුවී ඇති බව දැකිය හැක. අන්තර්ජාලය, සමාජ මාධ්‍ය, සහ නිදහස් මාධ්‍යක් මඟින් ජනතාව විමසුම් සහ විවේචනත්මක වීම වැඩි වී ඇත.
නිගමනය
ශ්‍රී ලංකාවේ මැතිවරණ පොරොන්දු, විශේෂයෙන් ම මූලික ආර්ථික සහ ජීවන වාසියන් සම්බන්ධව, ජනතාවට විශාල අපේක්ෂාවන් ලබාදෙනවාට සැලැකිය යුතුය. නමුත් ඒවා බොහෝවිට අවිවරණාත්මක, තොරතුරු සහිත නොවන, සහ ප්‍රායෝගිකව අසාර්ථක විය හැකි යැයි පෙනේ. එමනිසා, අනාගතයේදී මැතිවරණ පක්ෂ සහ නායකයින් වෙතින් ලබාදෙන පොරොන්දු පදනම් වූ පරිකල්පනාවන්, ප්‍රායෝගික ක්‍රමවේද, සහ මුදල් මූලාශ්‍ර පිළිබඳව ජනතාවට විවෘතව දැනුම්දිය යුතුය.
ජනතාවගේ භූමිකාව වන්නේ, blind trust නොවී, ව්‍යාජ පොරොන්දු නොහැඳිනෙන්නෙකු වීමය.
ශ්‍රී ලංකාවේ මැතිවරණ පොරොන්දු පිළිබඳ විශ්ලේෂණාත්මක සම්මන්ත්‍රණ විශේෂාංගය
සාරාංශය (Abstract):
ශ්‍රී ලංකාවේ මැතිවරණ ක්‍රියාවලිය තුළ දේශපාලන පක්ෂ විසින් ජනතාවට ලබාදෙන පොරොන්දු සෑම මැතිවරණයකදීම නව වචන වලින් නව ආකාරයකින් දිස්වන නමුත් මූලික අන්තර්ගතය නොවෙනස් වේ. මෙම ලිපියේ අරමුණ වන්නේ එවැනි මැතිවරණ පොරොන්දු වල ස්වභාවය, ඒවායේ ආර්ථික හා පරිපාලන සැබෑභාවය, ඉටු කළ හැකි දීමනාව, සහ ජනතාවට ඇති ප්‍රතිඵල සම්බන්ධයෙන් විවේචනාත්මක විශ්ලේෂණයකි.
1. හැදින්වීම (Introduction):
ශ්‍රී ලංකාවේ දේශපාලන වටපිටව මැතිවරණ කාලයන් පුරාවටම ආකර්ෂණීය පොරොන්දු වලින් පිරී ඇත. සෑම පක්ෂයකම ප්‍රචාරණ අවිභාගයකි මෙම පොරොන්දු. නමුත්, මෙවැනි දීප්තිමත් පුරෝකථන, ජනතා අපේක්ෂා ඇතිකරන විට, එම වගකීම් ඉටු නොකිරීම අනාගත ජනවිශ්වාසය වංචනික කරන ප්‍රවාහයක් බවට පත්වී තිබේ.
2. මැතිවරණ පොරොන්දු වල ස්වභාවය (Nature of Election Promises):
ජනතා ආකර්ෂණය සඳහා පහත වැනි පොරොන්දු ව්‍යාප්තව දැක්වේ:
- බදු සහන
- රාජ්‍ය රැකියා
- ජාතික ව්‍යාපෘති
- බඩු මිල අඩු කිරීම
- ආධාර වැඩි කිරීම
මෙවැනි පොරොන්දු ජනතාවගේ දිවයිනේ ජීවිතය සවිබලගන්වන ලෙස දැක්වෙයි. නමුත් ඒවා ඉතාමත් අධිවිශ්වාසය සහිත, ප්‍රායෝගික නොවන අංගයන්ගෙන් සමන්විතය.
3. පොරොන්දු ක්‍රියාත්මක වීමේ හැකියාව (Feasibility of Implementation):
3.1 ආර්ථික සීමා
- ශ්‍රී ලංකාව විශාල විදේශ ණය සහිත රටකි
- IMF යන ආයතන සමඟ ගිවිසුම් වලට යටත්ව ඇත
- රාජ්‍ය ආදායම් හිඟය විශාලය
3.2 පරිපාලන දුර්වලතා
- නියමිත සැලසුම් රහිත ව්‍යාපෘති
- දේශපාලන බලපෑම්
- වංචා සහ නීතිමය පාලනයේ අඩුකම
3.3 ජාත්‍යන්තර බලපෑම්
- IMF සහ ADB වැනි ආයතන මඟින් බදු වැඩි කිරීම්, සහන අඩු කිරීම් සහ රාජ්‍ය වියදම් කප්පාදුවක් යෝජනා කරයි.
- මෙය පොරොන්දු ඉටු කිරීමට බාධා කරයි.
4. ජනතාවගේ ප්‍රතිචාරය (Public Response):
2022 ආර්ථික අර්බුදය පසු ජනතාව බොහෝ දේශපාලන පොරොන්දු පිළිබඳව විවේචනාත්මකව සිතන්නට පටන්ගෙන ඇත. සමාජ මාධ්‍ය, සජීවී සංවාද, සහ විකල්ප මාධ්‍ය මෙයට විශේෂ දායකත්වයක් ලබාදී තිබේ. විශේෂයෙන් තරුණ පරපුර විමසිල්ලෙන් පිරුණු පාර්ශවයකි.
5. සාකච්ඡාව (Discussion):
මෙවන් පොරොන්දු බොහෝවිට “populist” ප්‍රචාරණ උපායමාර්ගයකි. පක්ෂ ව්‍යාජ වශයෙන් ජනතාවට ආරක්ෂාවක් ලබාදෙයි. නමුත්, ප්‍රායෝගිකත්වය පදනම් නොවී ඇතිවීම නිසා ඒවා ක්‍රියාත්මක නොවී ජනවිශ්වාසය බිඳී යාමේ මූලික හේතුව වේ.
විශේෂයෙන් නීත්‍යානුකූල ව්‍යාපෘති සැලසුම්, විගණන සහ පිරිවැය පාලනය, සහ නිවැරදි මුදල් මූලාශ්‍ර හඳුනා ගැනීම මගින් පමණක් සත්‍ය පොරොන්දු දිය හැකිය.
6. නිගමනය (Conclusion):
ශ්‍රී ලංකාවේ මැතිවරණ පොරොන්දු බහුතරයෙන්ම ජනතාවගේ අපේක්ෂාවන් හා ආශාවන් යටතේ නිර්මාණය වන අතර, ඒවා දැඩි වශයෙන් විචල්‍ය ආර්ථික හා පරිපාලන වාතාවරණයක විවිධ සීමා මත රඳා පවතී. එබැවින්, අනාගතයේ දී මැතිවරණ පොරොන්දු සදාචාරාත්මකව, විස්තර සහිතව, සහ ක්‍රියාත්මක කළ හැකි ආකාරයකින් ඉදිරිපත් කිරීම අත්‍යවශ්‍ය වේ.
7. යෝජනා (Recommendations):
- සෑම පොරොන්දුවක් සඳහාම ක්‍රියාත්මක සැලැස්මක් සහ අයවැය වාර්තාවක් ඉදිරිපත් කළ යුතුය
- පාර්ලිමේන්තු වාර්තා සභාවක් හරහා පොරොන්දු වල ප්‍රගතිය නිරීක්ෂණය කළ යුතුය
- ජනතාවට දේශපාලන පොරොන්දු පිළිබඳව විශේෂ දැනුවත් කිරීමේ වැඩසටහන් ක්‍රියාත්මක කළ යුතුය